ทำความรู้จัก EIA คืออะไร ทำไมเราจึงควรต้องรู้
เมื่อพูดถึงประเด็นด้านสิ่งแวดล้อม เราอาจจะเคยได้ยินคำว่า EIA กันมาบ้าง แต่ก็ยังไม่รู้อยู่ดีว่าคืออะไรกันแน่ แล้วมีความสำคัญอย่างไร เราถึงจะต้องรู้จักกับคำนี้เอาไว้ โดยเฉพาะในผู้ประกอบการที่มีการพัฒนาโครงการต่าง ๆ จะต้องเรียนรู้และทำความเข้าใจเกี่ยวกับ EIA ให้มาก ๆ เลยค่ะ
EIA คืออะไร
EIA ย่อมาจากคำเต็ม ๆ Environmental Impact Assessment Report หมายถึง การประเมินผลกระทบจากโครงการพัฒนาที่จะมีต่อสุขภาพหรือความสมบูรณ์ของสิ่งแวดล้อมทั้งทางบวกและทางลบ รวมทั้งความเสี่ยงที่จะมีผลต่อสภาพความสมบูรณ์ของระบบนิเวศและการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นต่อธรรมชาติ ซึ่งบางครั้งอาจนำไปสู่ภัยพิบัติต่อสิ่งแวดล้อมที่ร้ายแรง
ทำไมถึงควรต้องทำ EIA
วัตถุประสงค์ของการประเมินก็เพื่อป้องกันปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมที่จะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สังคม และสุขอนามัยของชุมชนโดยรอบ ซึ่งอาจเกิดขึ้นทั้งในระหว่างและหลังการก่อสร้าง EIA จึงมีความสำคัญในการควบคุมไม่ให้โครงการก่อสร้างเหล่านั้นส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อมนั่นเอง
การศึกษา EIA วิเคราะห์เรื่องอะไรบ้าง
โดยหลัก ๆ แล้ว การจัดทำ EIA ประกอบด้วย การศึกษาครอบคลุมระบบสิ่งแวดล้อม 4 ด้าน ดังนี้
- ทรัพยากรกายภาพ เป็นการศึกษาถึงผลกระทบ เช่น ดิน น้ำ อากาศ เสียง ว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง
- ทรัพยากรชีวภาพ การศึกษาถึงการเปลี่ยนแปลงในด้านต่าง ๆ ที่มีต่อระบบนิเวศน์ เช่น ป่าไม้ สัตว์ป่า สัตว์น้ำ ปะการัง เป็นต้น
- คุณค่าการใช้ประโยชน์ของมนุษย์ เป็นการศึกษาถึงการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรทั้งทางกายภาพ และชีวภาพของมนุษย์ เช่น การใช้ประโยชน์ที่ดิน
- คุณค่าต่อคุณภาพชีวิต จะเป็นการศึกษาถึงผลกระทบที่จะเกิดต่อมนุษย์ ชุมชน ระบบเศรษฐกิจ การประกอบอาชีพ วัฒนธรรมประเพณี ความเชื่อ ค่านิยม รวมถึงทัศนียภาพ คุณค่า ความสวยงาม
เรามักจได้ยินคำว่า EIA ผ่านทางโครงการบ้านจัดสรรและคอนโดฯ กันใช่ไหมคะ มีใครสงสัยไหมคะ ว่า EIA มันไปเกี่ยวกับผู้ซื้อผู้ขายอสังหาริมทรัพย์อย่างไร
อธิบายง่าย ๆ คือ ในโครงการที่มีขนาดใหญ่จำเป็นต้องทำ EIA ให้ผ่าน จึงจะสามารถดำเนินการก่อสร้างได้ตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 มาตรา 46 ได้ หากโครงการทำ EIA ไม่ผ่าน ก็จะไม่สามารถก่อสร้างบ้านหรือคอนโดที่ผู้ซื้อจองไว้นั้นได้นั่นเอง ส่วนโครงการที่ขออนุญาต EIA จนผ่านการอนุมัติแล้ว ผู้ซื้อก็จะมั่นใจได้ตั้งแต่ก่อนจองว่า โครงการนั้นมีคุณภาพ ไม่ส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อม และสามารถดำเนินการก่อสร้างได้จริง
ทำอย่างไร หากโครงการขอ EIA ไม่ผ่าน
หากผู้ซื้อคนไหนโชคร้ายที่ต้องเจอกับโครงการที่ขอ EIA ไม่ผ่าน โครงการนั้นก็ต้องคืนเงินจองและเงินดาวน์ให้ผู้ซื้อตามกฎหมาย โดยขอแนะนำให้ทำตามขั้นตอนดังต่อไปนี้
- สอบถามแนวทางแก้ไขปัญหา เพื่อหาทางออกของปัญหา หรือทางโครงการจะยื่นแก้ไขจนกว่าจะผ่าน EIA หรือไม่ แล้วใช้เวลานานเพียงใด และถ้าผู้ซื้อไม่สามารถรอได้ โครงการจะคืนเงินจองเมื่อใด
- รวมตัวเรียกร้องสิทธิ์เป็นกลุ่มกับผู้ซื้อคนอื่น ๆ หากการติดตามการแก้ไขปัญหากับโครงการด้วยตนเองไม่เป็นผล หรือโครงการไม่มีความกระตือรือร้นที่จะแก้ไขปัญหา ผู้ซื้อควรรวมตัวกับผู้ซื้อคนอื่น ๆ ที่ได้รับผลกระทบ เพื่อเรียกร้องสิทธิ์เป็นกลุ่ม ซึ่งจะได้พลังมากกว่าการเรียกร้องคนเดียว โอกาสที่ปัญหาจะถูกแก้และได้รับการชดเชยจะมีมากกว่า
- รวมตัวแจ้งสำนักงานคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) ในกรณีที่โครงการมีแนวโน้มว่าจะไม่คืนเงินหรือทำท่าจะเอาเปรียบผู้ซื้อ ให้ผู้ซื้อรวมตัวกันจดบันทึกประจำวันกับตำรวจในท้องที่ และติดต่อสำนักงานคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) ให้ช่วยเหลือทันที
เรื่องสิ่งแวดล้อมเป็นเรื่องสำคัญ ที่หากเมื่อเกิดผลกระทบขึ้น ไม่เพียงแต่จะทำให้สิ่งแวดล้อมเสียหาย แต่ยังสามารถเกิดผลด้านลบกับสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในละแวกนั้นอีกด้วย ดังนั้น EIA จึงจะเป็นตัวช่วยป้องกันความเสียหายที่อาจจะเกิดขึ้นในระยะยาวนั่นเอง
ติดตามข่าวสารและบทความเกี่ยวกับ The Sustain – ธุรกิจและความยั่งยืน พลังงาน ภาวะโลกร้อน ทรัพยากรธรรมชาติ